Szkoła Podstawowa im. Władysława Broniewskiego we Włodowicach z Filią w Zdowie

  • Kartka z kalendarza

ROZWÓJ MOWY DZIECKA

Rozwój mowy dziecka


Rozwój mowy dziecka nie przebiega w jednakowy sposób. U jednych przebiega on szybciej,
a u innych wolniej. Można go podzielić na cztery okresy:

  • okres melodii (trwa od urodzenia do 1 roku życia), w tym czasie dziecko poznaje przedmioty i zaczyna kojarzyć nazwę z przedmiotem, poprawnie wymawia samogłoski: a, e, i oraz spółgłoski: m, b, n, d, t. Już kilka tygodni po narodzinach pojawiają się u dziecka pierwsze dźwięki ,,eheh"i ,,uhuh''. Oficjalnie nazywa się to wokalizacją. Dziecko mając otwartą buzię, wydaje samoistne dźwięki. Następnie w wieku około 2 miesięcy niemowlęta zaczynają gruchać. Wydają one przy tym wszystkie dźwięki, jakie tylko człowiek może wydać, nawet te, które nie występują w języku macierzystym. Oznacza to, że nie mogły się nauczyć tych dźwięków przez imitację i że musza one istnieć w dziecku. Także dzieci głuche początkowo gruchają i gaworzą. Jednakże u dzieci, które siebie samych lub tez rodziców nie słyszą, gaworzenie to po około trzech miesiącach znika. Chociaż więc wydawanie dźwięków nie jest spowodowane imitacją, to jednak słyszana mowa pobudza dziecko do mówienia. Pomiędzy 7 a 10 miesiącem życia dźwięki, które nie należą do mowy ojczystej stopniowo zanikają, a dzieci zaczynają gaworzyć używając wyłącznie dźwięków, które słyszą w swym otoczeniu (poprzez naśladownictwo). Dzieci imitują nie tylko dźwięki , ale także intonację i melodię głosu matki. W pierwszym roku życia można usłyszeć, jak dziecko opowiada długie historie pełne niezrozumiałych słów, ale stosując intonację ludzi dorosłych.

  • okres wyrazu (trwa od 1 do 2 roku życia), w tym okresie dziecko używa już prawie wszystkich samogłosek - z wyjątkiem nosowych, oraz spółgłoski ;p, pi,b, m, t, d, n, k, j, ś, ź, ć, dź, ch; zna około 300 słów, wypowiedzi są głownie jednowyrazowe, które oznaczają przedmiot, czynność oraz stosunek dziecka do przedmiotu lub czynności);

  • okres zdania (w tym okresie -1,5-2-3 rok życia) dziecko wypowiada już poprawnie wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, pi, bi, mi, f, w, fi, wi, k, g, ch, t, d, n, l; pojawiają się pierwsze zdania, początkowo złożone z 3 słów, później złożone z 4-5 słów;

  • okres mowy swoistej (przypada między 3 a 7 rokiem życia), dziecko trzyletnie porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, pi, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź,ć, dź, j, k, ki, g, gi, ch; dziecko czteroletnie wymawia: s, z, c, dz; dziecko pięcio-, sześcioletnie wymawia: sz, cz, ż, dż, r; dziecko siedmioletnie ma utrwaloną poprawna wymowę wszystkich głosek oraz opanowana technikę mówienia, poprawna pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i składniowym.

 

Prawidłowy rozwój mowy zależy od wielu czynników:

  1. Ogólnej sprawności narządów artykulacyjnych.

  2. Poziomu percepcji słuchowej, w skład której wchodzi :

  • słuch fizjologiczny;

  • słuch fonematyczny (mowny);

  • pamięć słuchowa;

  • umiejętność kojarzenia. 

     3.  Ogólnego rozwoju intelektualnego.

Jednak u znacznej liczby dzieci w tym okresie występują zaburzenia i opóźnienia mowy wymagające pracy korekcyjnej, logopedycznej.